Nhà nước (Ý) dám đánh thuế nhà thờ ?

Hai ba hôm nay nhà thờ bù lu bù loa như bị ăn trộm vô nhà. Chẳng qua là cái chính phủ kỹ trị của Mario Monti quyết định áp dụng thuế bất động sản lên đất đai, nhà cửa, vườn tược ... thuộc quyền sở hữu của nhà thờ.

Thực ra thì cái thuế bất động sản này (trước thì gọi là ICI, bi chừ đổi tên thành IMU) vốn xưa nay cũng đã được áp dụng lên tất cả bất động sản của bất kỳ ai nằm trên lãnh thổ nước Ý. Chuyện này thì ở nước nào cũng thế. Đến cả Việt Nam thời phong kiến cũng đã có thuế điền thổ. Chỉ có riêng nhà thờ thì được hưởng đặc quyền miễn thuế bất động sản dựa theo hiệp ước song phương giữa nhà nước Ý và Tòa thánh Vatican được ký năm 1929 (Patti Lateranensi – thực ra thì hiệp ước song phương này có nhiều đặc quyền cho Tòa thánh, và miễn thuế bất động sản chỉ là một). Lý do là vì nhà thờ là nơi thờ cúng cầu nguyện, làm từ thiện, cứu rỗi linh hồn ... nên đồng ý là chuyện miễn thuế được coi như là một hình thức gián tiếp công nhận những công tác từ thiện xã hội và hy vọng như thế thì linh hồn sẽ được cứu rỗi.

Nhưng có điều là trên thực tế có những cơ sở tuy mang tiếng là tôn giáo ... nhưng lại có những hoạt động kinh doanh thu tiền hẳn hoi không khác chi những chốn kinh doanh “trần tục” (laico): thí dụ như khách sạn của bà sơ, rồi trường nhà dòng, rồi nhà thương của các Thánh. Đi ngủ khách sạn của mấy bà sơ ... vẫn phải trả tiền đàng hoàng nhé. Gởi con đi học trường nhà dòng ... thì đóng học phí ... còn cao hơn trường tư (cái này người Việt nào ở Sài Gòn trước năm 1975 biết rất rõ). Có tiền thì vào nằm nhà thương của các Thánh ... sạch sẽ hơn và được chăm sóc ân cần kỹ lưỡng hơn. Nói chung là cứ có tiền ... thì nhà thờ sẳn sàng phục vụ. Chuyện cũng đúng thôi. Tiền trao cháo múc ấy mà. Chẳng có gì đáng nói. Chỉ có điều là người “trần tục” làm dịch vụ thì bị đánh thuế, nhưng nhà thờ làm thì ... được miễn thuế. Lý do là vì đó là những công tác từ thiện (sic !!!).

Bây giờ ngân sách nước Ý đang gặp khủng hoảng bội chi, nhà nước sắp bị vỡ nợ, Châu Âu ép phải chấn chỉnh ngân sách ... nên chính phủ Ý phải tăng thuế và yêu cầu mọi người phải hy sinh. Cái này gọi là công bằng xã hội đấy. Và cũng trong chiều hướng công bằng xã hội ... chính phủ Mario Monti quyết định áp dụng thuế bất động sản đối với nhà thờ.

Úi chu choa ui .... Không khí cứ như là ... chống tư sản mại bản thời nẵm ở Việt Nam.

Thực tình mà nói, cái ông Mario Monti này cũng chẳng gan dạ chi dám vuốt râu .... Đức Giáo Hoàng. Mấy hôm trước, sau mấy tháng tuyên bố ầm ỷ “công bằng xã hội”, bổng nhiên Super Mario “hô biến” chuyện đánh thuế nhà thờ, điều luật này bị “tự ý đục bỏ” trong gói luật đệ trình Quốc Hội. Chắc là ông Mario Monti đêm trước nằm mơ thấy Chúa hiện về ... 

Hôm sau công luận, báo chí phê phán cái “hô biến” này quá trời. Thế là ông Mario Monti phải lập tức “hô hiện” ... điều luật đánh thuế nhà thờ được “tự ý hiện hình” trong gói luật đệ trình Quốc Hội.

Hổng phải ông Super Mario mình đồng gan sắt chi đâu. Chẳng qua là mấy tay trong Ủy Ban Châu Âu gọi điện cho Mario: “Này, miễn thuế bất động sản cho nhà trọ của bà sơ, cho trường nhà dòng, cho nhà thương của Thánh ... là coi như vi phạm luật “tự do cạnh tranh thương mãi” đối với các cơ sở hoạt động thương mãi “trần tục” đấy !!! Châu Âu sẽ phải phạt nhà nước Ý về tội này đấy !!! Cẩn thận !!!” (Chuyện Ủy Ban Châu Âu đòi trừng phạt nhà nước Ý vì miễn thuế nhà thờ đã bắt đầu từ thời Prodi lận, nhưng mấy chính phủ trước đây, từ trung tả đến trung hữu, đều bị áp lực Tòa Thánh và của các “phường hội” Công giáo nên cứ “làm lơ”).

Mà nào có phải là đánh thuế toàn bộ lên bất cứ bất động sản nào của nhà thờ đâu. Đề luật ghi rằng chỉ đánh thuế lên những “mặt bằng” không có hoạt động thuần túy tôn giáo hay cứu tế xã hội. Thí dụ như nhà thờ, chủng viện, viện mồ côi, các “căn-tin” cho người vô gia cư ... tất cả những nơi đó không phải đóng một xu thuế. Còn các khách sạn, các trường tư thục, các nhà thương tư ... cứ đo mặt bằng rồi trừ đi những chổ có để thánh giá hay tượng Chúa ... mà đánh thuế.

Rõ như thế. Thế mà nhà thờ mấy hôm nay cứ bù lu bù loa ... Bảo rằng đánh thuế như thế thì nhà thờ không còn đủ khả năng làm từ thiện.

Thế nào là làm từ thiện ? Khách sạn của nhà thờ lấy tiền phòng trọ là từ thiện ? Thế còn ngũ ở khách sạn bình thường cũng trả tiền phòng ... lại là thương mãi ? Gởi con đi học trường nhà dòng đóng tiền hẳn hoi ... đấy là từ thiện. Thế gởi con đi học trường tư “trần tục” cũng trả tiền hẳn hoi ... thế là mất đi cái chất từ thiện. Đau gần chết vô nhà thương của Thánh trả tiền bác sĩ, tiền mỗ, tiền phòng hẳn hoi ... đấy là từ thiện. Nhưng hễ vô nhà thương tư bình thường cũng chi tả hẳn hoi ... đấy là thương mãi.

Thực ra thì chuyện cũng chẳng có gì khó xử: các khách sạn của bà sơ, các trường nhà dòng, các nhà thương của Thánh ... chỉ cần ... miễn phí .. thì chắc chắn là sẽ được miễn thuế một cách hợp lý.

Chuyện dễ thế mà hổng biết vì sau mà nhà thờ không hiểu, cứ bù lu bù loa ... rồi hăm dọa sẽ không còn đủ khả năng làm chuyện từ thiện !!!

Roma, 27/02/2012

Huê Đăng.